Du lịch cộng đồng-Du lịch xanh và bền vững

Bước chân xuống Mai Hịch, không khí trong trẻo, thanh mát của núi rừng như xua đi bao bụi bặm, mỏi mệt của chuyến hành trình dài. Với nụ cười rạng rỡ, vợ chồng anh Ba-chị Yều – chủ homestay có cái tên rất dễ thương Đan Như - đón tiếp chúng tôi như những người thân quen đã lâu không gặp. Homestay Đan Như không chỉ đơn thuần là một nơi nghỉ dưỡng của những khách du lịch muốn tìm đến một không gian xanh yên tĩnh, thanh bình, mà còn đem đến những trải nghiệm hoàn toàn mới lạ, thú vị và khó quên.

Chào Mai Hịch với những nụ cười sảng khoái

Nằm trong chuỗi các sáng kiến của Dự án “Nâng cao năng lực của các hộ nông dân nghèo tại xã Mai Hịch (tỉnh Hòa Bình) trong hoạt động giảm nghèo bền vững lồng ghép dự phòng và chăm sóc HIV/ADIS” do Trung tâm Nghiên cứu sức khỏe cộng đồng và phát triển (COHED) thực hiện, mô hình du lịch cộng đồng homestay đang dần dần phát triển ở thôn Hịch 2, xã Mai Hịch. Bắt đầu thực hiện mô hình thí điểm từ tháng 10 năm 2012, đến nay, 5 homestay tại đây đều đã trở thành những hộ kinh doanh giỏi với thu nhập bình quân 15 triệu/tháng/hộ, thậm chí vào những tháng cao điểm đông khách du lịch như tháng 2,3,4, có những homestay thu về con số 40 triệu/tháng.

Với những hỗ trợ kỹ thuật và tài chính ban đầu của COHED, các homestay bắt đầu xây mới, tu sửa, nâng cấp nhà sàn và tôn tạo cảnh quan xung quanh khang trang, sạch đẹp với rất nhiều cây xanh và những loài hoa thơm ngát hương núi rừng. 

Cảm giác của chúng tôi khi đặt chân lên nhà sàn homestay thật thú vị, bởi khác với tưởng tượng của chúng tôi, căn nhà sàn lát gỗ thơm tho với 20 tấm đệm được trải ga trắng muốt, sạch sẽ. 

Căn nhà sàn khang trang

 Bên ngoài hành lang cũng được trang trí với sản phẩm đậm phong cách dân tộc Thái

 Cách bài trí giản dị mà không kém phần sang trọng trên nhà sàn

 Khung cửa sổ thơ mộng và gần gũi với thiên nhiên 

Với sự hỗ trợ kỹ thuật của chuyên gia du lịch từ Trung tâm COHED, anh chị Ba-Yều đã quy hoạch, xây dựng và trang trí khu phụ gồm nhà vệ sinh, buồng tắm, khu rửa tay chân cho khách bằng các nguyên vật liệu giá rẻ, sẵn có ở địa phương như tre, cót, dây thừng, vải thổ cẩm vừa mang lại tính thẩm mỹ cao, vừa hướng đến sự bền vững, thân thiện với môi trường.

Anh Nguyễn Văn Ba niềm nở chia sẻ: “Thiên nhiên mang đến cho mình nhiều món quà quý lắm, từ vật liệu xây dựng, trang trí cho đến đồ ăn thức uống, mình đều chẳng bao giờ phải bỏ tiền ra mua thứ gì, cái gì cũng có sẵn hoặc do mình trồng được, vừa tươi ngon, vừa an toàn lại tiết kiệm. Khách du lịch họ thích đến đây cũng vì được thưởng thức những thứ gần gũi với thiên nhiên chứ không có đồ đông lạnh mua từ siêu thị như ở phố”.

Như anh Ba chia sẻ, điều khiến chúng tôi thấy thích thú nhất, là những bữa ăn được chế biến từ thực phẩm sạch và tươi ngon của chính gia đình tự nuôi trồng, không chỉ mang đến sự ngon miệng mà còn khiến chúng tôi có cảm giác vô cùng an tâm. Các món ăn đều mang đậm hương vị cổ truyền của dân tộc Thái như gà nướng, cơm lam, thịt lợn rừng….

 Một bữa ăn thịnh soạn mà ông bà chủ thiết đãi du khách

 Bữa sáng ngon miệng, phong phú và đầy đủ chất dinh dưỡng

 Chị Yều tự tay chuẩn bị bữa sáng cho du khách

Không chỉ chú ý đến quảng bá du lịch, trung tâm COHED còn hỗ trợ khôi phục nghề dệt thổ cẩm tại các homestay, những chiếc khăn, rèm cửa, khăn trải bàn đều do tự tay các nữ chủ hộ dệt nên từ những nguyên liệu sẵn có như sợi bông, sợi lanh và màu tự nhiên với những đường nét, hoa văn tinh xảo và đẹp mắt. Những sản phẩm này còn được bày bán để làm quà lưu niệm cho du khách. Thật hiếm có một loại hình du lịch nào có thể mang đến mọi vật phẩm gần gũi với thiên nhiên như thế. Điều đó còn thể hiện ý thức trân trọng tự nhiên, tận dụng chứ không khai thác và hủy hoại môi trường và hệ sinh thái vùng đồi núi của những người dân tộc nơi đây.

 Tấm khăn trang trí tự dệt tạo sự thu hút cho chiếc bàn ăn

Đôi dòng cảm nhận của bà Nguyễn Thị Hồng Nga-giám đốc công ty TNHH Truyền thông Ngân Hà

Không phải lần đầu tiên biết đến loại hình du lịch cộng đồng homestay, nhưng được trải nghiệm cuộc sống sinh hoạt cộng đồng cùng người dân tộc, hòa mình vào giữa thiên nhiên trong lành, khoáng đạt, thưởng thức những món ăn được chế biến từ những thực phẩm sạch và vô cùng tươi ngon, chúng tôi mới thực sự hiểu sâu sắc hơn về hiệu quả của loại hình du lịch này. Du lịch cộng đồng không chỉ phát huy và gìn giữ văn hóa bản địa của các dân tộc mà còn góp phần nâng cao đời sống cho người dân nhiều địa phương, đặc biệt giúp những vùng khó khăn như Mai Hịch hướng đến lối sống bền vững-con đường hiệu quả để ứng phó với những tác động của biến đổi khí hậu tại vùng núi Việt Nam. Với những hỗ trợ và sự quan tâm sát sao của trung tâm COHED, trong tương lai, sẽ còn nhiều homestay nữa được mở rộng và phát triển tại đây, đem lại nhiều lợi ích và giá trị bền vững cho cuộc sống của người dân tộc vùng cao./