Mưa lũ - khó lường!

Mưa lớn khó lường     

Ông Hoàng Đức Cường, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, khí quyển, đại dương toàn cầu hiện nay, đang ở trạng thái trung tính, chuyển từ pha nóng (El Nino) sang pha lạnh (La Nina). Hệ quả của việc chuyển pha này làm cho mùa mưa bão, áp thấp nhiệt đới tác động lên nước ta sẽ kết thúc muộn hơn, gió mùa Đông Bắc hoạt động sớm, mưa lũ xuất hiện với tần suất và cường độ cao hơn năm 2015, đặc biệt, khu vực miền Trung. Bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng tập trung nhiều hơn trên các khu vực giữa và Nam biển Đông và khu vực Trung Bộ - Nam Bộ so với trung bình nhiều năm (TBNB).

Theo Bản tin nhận định xu thế mưa, bão, lũ 4 tháng cuối năm 2016, lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ trong tháng 8 và 9 cao hơn TBNB, các tháng 10 và 11, thấp hơn TBNB, riêng tháng 12, có thể thiếu hụt từ 20 - 40%. Do ảnh hưởng mưa lớn cục bộ, ngập úng tại các vùng trũng và các đô thị, lũ quét, sạt lở có khả năng xảy ra tương đương năm 2015, đặc biệt, ở các khu vực vùng núi phía Bắc.

Trong khi đó, lượng mưa ở Trung Bộ trong các tháng 9 - 11/2016, cao hơn TBNB. Tình trạng khô hạn, thiếu hụt lượng mưa ở khu vực Nam Trung Bộ sẽ còn tiếp tục kéo dài cho tới đầu tháng 9. Mùa mưa năm nay, ở Trung bộ có khả năng đến sớm hơn năm 2015 nhưng vẫn muộn hơn TBNB.

Mưa lũ do hoàn lưu bão số 4 năm 2016 gây ra làm 15 người chết và mất tích; hàng ngàn ngôi nhà bị sập đổ, hư hại, tốc mái...

Trong tháng 8, lượng dòng chảy các sông Trung Bộ tiếp tục thấp hơn TBNB, riêng các sông ở Khánh Hòa và Ninh Thuận thấp hơn đến 80 - 90%. Hạ lưu một số sông ở khu vực Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ tiếp tục xuất hiện mực nước thấp nhất kỷ lục.

Đối với khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, lượng mưa trong các tháng 8, 9 và tháng 12, thấp hơn TBNB, các tháng 10 và 11, cao hơn TBNB. Khu vực từ Trung Bộ trở vào phía Nam cần đề phòng các đợt mưa lớn từ nay cho tới cuối năm 2016, đặc biệt, trong khoảng thời gian tháng 10, 11/2016.

Lũ muộn có tần suất và cường độ cao hơn năm 2015

Cũng theo Bản tin nhận định xu thế mưa, bão, lũ 4 tháng cuối năm 2016, từ nay đến tháng 10, trên các sông Bắc Bộ có khả năng xuất hiện từ 1 - 2 đợt lũ. Đỉnh lũ trên các sông phổ biến tương đương đỉnh lũ năm 2015. Trên một số sông suối nhỏ khu vực miền núi mực nước đỉnh lũ có khả năng vượt mức báo động (BĐ) 3, các sông chính ở thượng lưu hệ thống sông Hồng -Thái Bình ở mức BĐ 1 đến BĐ 2, hạ lưu sông Hồng tại Hà Nội và hạ lưu sông Thái Bình tại Phả Lại dưới mức BĐ 1.

Đặc biệt, lũ muộn có khả năng xảy ra tương tự như năm 2015. Do ảnh hưởng của mưa lớn cục bộ, ngập úng cục bộ tại các vùng trũng và các đô thị có khả năng xuất hiện. Lũ quét, sạt lở có khả năng xảy ra tương đương năm 2015, đặc biệt ở các khu vực vùng núi phía Bắc.

Từ tháng 11 đến tháng 12, mực nước trên các sông suối có xu thế biến đổi chậm và xuống dần. Nguồn dòng chảy thượng lưu các hồ chứa, sông suối có khả năng thiếu hụt so với TBNB từ 10 - 15%.

Tại Trung Bộ và Tây Nguyên, đầu tháng 9, trên các sông từ Thanh Hóa đến Quảng Trị và khu vực Tây Nguyên xuất hiện 1 - 2 đợt lũ vừa và nhỏ; các sông khác ở Trung Bộ có dao động. Lượng dòng chảy các sông từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh có khả năng thấp hơn TBNB từ 30 - 60%; các sông từ Quảng Bình đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên thấp hơn từ 40 - 65%, riêng các sông ở Khánh Hòa và Ninh Thuận, thấp hơn 80 - 90%.

Mùa lũ năm 2016, trên các sông ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên, có khả năng xuất hiện muộn hơn so với TBNB. Đỉnh lũ năm 2016, trên các sông, đều cao hơn đỉnh lũ năm 2015, và có khả năng như sau: các sông ở Bắc Trung Bộ ở mức BĐ 1 - BĐ 2, xấp xỉ đỉnh lũ TBNB; các sông từ Quảng Bình đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên ở mức BĐ 2 - BĐ 3, xấp xỉ đỉnh lũ TBNB. Lũ lớn, lũ quét, sạt lở đất khả năng xuất hiện trên các sông suối nhỏ và vùng núi, thượng nguồn các lưu vực sông nhiều hơn so với năm 2015.

Đỉnh lũ cao nhất năm 2016 trên các sông ở Thanh Hóa, Bình Thuận xảy ra vào tháng 9; trên các sông từ Nghệ An đến Quảng Bình và Tây Nguyên vào tháng 9 và 10, các sông từ Quảng Trị đến Ninh Thuận vào tháng 10 và 11.

Tại Nam Bộ, đỉnh lũ năm 2016, trên sông Tiền tại Tân Châu và sông Hậu tại Châu Đốc có khả năng xuất hiện vào nửa đầu tháng 10 và ở mức BĐ 1 - BĐ 2, cao hơn năm 2015, thấp hơn đỉnh lũ TBNB.

Thời tiết trên biển, vùng ven bờ có khả năng diễn biến phức tạp hơn so với cùng kỳ năm 2015. Do gió mùa mùa hè năm nay yếu hơn so với TBNB, sóng trên biển Đông và vùng ven bờ, sẽ có xu hướng lặng hơn so với năm 2015 và TBNB. Nguy cơ nước dâng do bão, áp thấp nhiệt đới từ nay đến tháng 12, sẽ cao hơn năm 2015.

Ngoài ra, các đợt gió mùa Đông Bắc mạnh kết hợp với triều cường, sóng lớn sẽ tiếp tục là nguy cơ gây ngập lụt tại các khu vực trũng ven bờ và cửa sông, đặc biệt là vào thời kỳ cuối năm 2016./.