Giải thưởng 3 triệu USD cho sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính

Hội nghị được tổ chức bởi Tổ chức Phát triển Hà Lan phối hợp với Bộ NN-PTNT Việt Nam và UBND tỉnh Thái Bình. Mục tiêu giảm khoảng 375.000 tấn CO2.

Dự án AgResults tại Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng, thử nghiệm và nhân rộng các công nghệ, công cụ và phương pháp tiên tiến với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính (KNK) trong quá trình canh tác và sản xuất lúa gạo, góp phần nâng cao sinh kế, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Dự án hỗ trợ phát triển sinh kế cho khoảng 75.000 nông hộ khu vực đồng bằng sông Hồng; giảm tới 375.000 tấn CO2 tương đương; giảm khoảng 15% chi phí cho các nông hộ do sử dụng hiệu quả vật tư đầu vào.

Cơ cấu giải thưởng Agresults tại Việt Nam

Dự án sử dụng “cơ chế kéo” – một cơ chế thưởng bằng tiền dựa trên kết quả – để hỗ trợ các tác nhân trong chuỗi ngành hàng lúa gạo vượt qua các rào cản thị trường và đạt mục tiêu giảm phát thải KNK. Dự án được thực hiện trên địa bàn tỉnh Thái Bình trong giai đoạn 2016 – 2021.

Dự án được chia ra làm 2 giai đoạn chính:

Giai đoạn 1 gồm hai vụ thử nghiệm được dự kiến bắt đầu vào vụ Mùa năm 2017, kéo dài đến vụ Xuân 2018. Các đơn vị tham gia tranh giải được lựa chọn (tối đa 15 đơn vị) sẽ thử nghiệm các giải pháp công nghệ họ đề xuất trong suốt hai vụ này. Kết quả về sản lượng và phát thải KNK sẽ được kiểm định bởi Công ty Geo-Solutions và đồng giám sát bởi cơ quan quản lý (Tổ chức SNV) và Sở NN & PTNT tỉnh Thái Bình.

Những công nghệ hoặc phương pháp canh tác lúa được kiểm chứng và đạt hiệu quả cao nhất về giảm phát thải KNK và tăng năng suất sẽ được trao các giải thưởng sơ kết vụ 1 và giải tổng kết giai đoạn thử nghiệm vào cuối vụ 2. Các công nghệ đáp ứng hai tiêu chí giảm phát thải KNK và tăng năng suất nhưng chưa đoạt giải cũng được chọn tham gia vào Giai đoạn 2.

Hội nghị công bố chính thức dự án Agresults tại Việt Nam

Giai đoạn 2 gồm bốn vụ liên tiếp và dự kiến bắt đầu vào vụ Xuân năm 2019, kết thúc vào vụ Mùa năm 2020. Các giải sơ kết vụ sẽ được trao vào cuối mỗi vụ của giai đoạn 2, giải chung kết được trao vào cuối vụ thứ sáu. Các giải thưởng sẽ được tính toán và xếp hạng theo thể lệ cuộc thi.

Để giành được giải thưởng, các công nghệ cần chứng minh được hiệu quả về số lượng các nông hộ sử dụng công nghệ, tiềm năng sử dụng lặp lại công nghệ, tổng lượng KNK được cắt giảm và mức tăng năng suất. Kết quả của bốn chỉ số này sẽ được kiểm định bởi công ty Applied Geo-Solutions. Giá trị giải thưởng cực lớn.

“Dự án Agresults tại Việt Nam tạo ra một nền tảng để thử nghiệm và nhân rộng các công nghệ hoặc phương pháp sáng tạo nhằm giảm phát thải khí nhà kính từ sản xuất lúa gạo”, ông Tristan Armstrong – Chủ tịch Ban điều hành dự án cho biết.

Với tổng giải thưởng trị giá lên tới hơn 3 triệu USD, dự án Agresults tại Việt Nam mang đến cơ hội bình đẳng cho các đơn vị hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp tại Thái Bình.

Bà Trần Thu Hà, Trưởng dự án Agresults Vietnam cho biết: “Tất cả các đơn vị cung cấp vật tư nông nghiệp, đơn vị kinh doanh ký hợp đồng canh tác với nông dân sản xuất lúa, hợp tác xã nông nghiệp, tổ chức/ hiệp hội nhà sản xuất, đoàn thể hoặc pháp nhân khác hỗ trợ, đại diện hoặc cung cấp dịch vụ cho các nhà sản xuất; tổ chức phi chính phủ/phi lợi nhuận đều có thể tham gia dự án và có cơ hội giành giải thưởng”.

Ông Nguyễn Hoàng Giang – Phó chủ tịch tỉnh Thái Bình cho biết: Nếu ứng dụng các tiến bộ, công nghệ tiên tiến trong canh tác lúa bền vững và giảm phát thải KNK, người trồng lúa ở Thái Bình có thể giảm giá thành sản xuất 10 – 20 %, giảm lượng nước tưới từ 40 – 50%, giảm thất thoát sau thu hoạch từ 10 – 15%. Qua đó, đảm bảo an ninh lương thực, an toàn thực phẩm, đảm bảo sức khoẻ cho con người.

Theo ông Trần Xuân Định, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt: Tháng 5/2016, Bộ NN-PTNT đã đưa ra đề án tái cấu trúc ngành hàng lúa gạo để đưa hạt hạo việt nam có vị thế trên trường quốc tế. Trong đó có tiêu chí đảm bảo lợi nhuận tối thiểu cho người trồng lúa từ 30% trở lên; ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào trồng lúa như IPM, 1 phải 5 giảm; SRI,… sản xuất theo VietGAP và sản xuất hữu cơ. Đến năm 2030, có 50% diện tích ứng dụng các tiên bộ kỹ thuật này, cùng với đó, giải pháp giảm phát thải khí nhà kính cũng là một trong những tiêu chí quan trọng trong đề án.

Thaibinhseed (doanh nghiệp đóng trên địa bàn tỉnh Thái Bình) là đơn vị đầu tàu trong ứng dụng công nghệ, kỹ thuật sản xuất lúa bền vững ở Việt Nam

Dự án Agresults tại Việt Nam có tính khác biệt so với các dự án khác, đó là không hỗ trợ các tổ chức, cá nhân thực hiện mô hình trước, mà tạo ra một cuộc thi để họ ứng dụng tiến bộ kỹ thuật giảm chi phí đầu vào, giảm phát thải khí nhà kính và nâng cao hiệu quả. Chỉ những mô hình thực sự đáp ứng được tiêu chí của dự án mới nhận được giải thưởng./.